Tarihi SBV olayının analizi!

Bir bankanın nasıl işlediğini bilmeden ne olduğunu anlamak zor.

En basit haliyle: müşteriler bankaya para yatırır, banka da bu parayı başkalarına kredi olarak verir. Kredi faizi de bankanın karıdır.

Peki SVB’de durum neydi?

1- Para bolluğu
2021 yılındaki aşırı para arzı nedeniyle startuplar IPO, SPACs ve diğer yöntemlerle çok fazla yatırım aldılar.

Neden?

Çünkü dünyayı kurtaracaklardı: uçan arabalar mı istersin, metaverse, AI vs vs. Bu paraları bir bankaya yatırmaları gerekiyordu. SVB ise Silicon Valley’de olduğu ve startuplar ile yakın ilişkide olduğu (kötü bir şey değil bu) için çok fazla tercih edildi

Yani SVB yüklü nakit paraların teslim edildiği adres oldu.

Peki banka nasıl işler dedik yukarıda?

Diğer müşterilere kredi vermesi gerekir. Bu startupların zaten krediye ihtiyacı yok çünkü kamyonla nakit yatırım almışlar ve parayı da zaten sana vermişler.

Kredi verecek müşterin yoksa ne yaparsın?

2- Nakit yatırımı için 2 yol:
A- Kısa vadeli tahvile yatırım

2021–22 için kötü bir seçenekti çünkü getirisi neredeyse sıfırdı.

B- Uzun vadeli tahvil

10+ tahvil ve mortgage back securities tercih edildi.

Peki sonra ne oldu?

Fed politikası sonrası uzun vadeli tahvillerin faizleri arttı, bu bankalar daha önce aldıkları tahvillerin fiyatı düştü. Buraya kadar normal. Sorun yok. Olabilir.

Ama sizin oranı doğru kurmanız gerekli. SVB varlıklarının %56’sı bu tahvillerde. Çok yüksek. Bank of America’nın mesela %28 oranında. Ayrıca bu nakiti getirenlerin çoğunluğu da startuplar değil.

Peki sonra ne oldu?

Fed, faiz vs sonrasında bu startupların nakite ihtiyacı oldu.

BURASI ÇOK ÖNEMLİ 👇

Startup’lar düşük faiz dönemlerinde büyürler.

Kripto startupları altkoinler vs buna dahil. Faizlerin yüksek olduğu bir ortadam büyümeleri imkansız. Paranın ucuz olması gerekir. Son 1,5 senedir bu terse döndü ve nakite ihtiyaç duyuldu.

SVB’da elindeki tahvilleri sattı ve isteyenlere ödemeyi yaptı. Bunu yaparken zarar ettiğini unutmayın. Bu zarar tek başına sorun değil. Bunu sorun yapacak olan panik ile herkesin parasını istemesi ve böylece bankanın bunu karşılayamayacak olması.

3- Panik?
Müşteriler de birbirlerini tanıyan yakın startup çevreleri olduğu için bankanın zarar etmesi + hissesinin düşmesi + acaba paramız kalacak mı sorusu + Thiel’in herkese paranızı çekin demesi…

Bugün geldiğimiz nokta burası.

Çok benzerini Silvergate startup özelinde değil kripto özelinde aynı şeyi yaşadı.

Peki domino etkisi yapar mı?
FDIC hesaplardaki 173 milyar doların 8 milyarını sigorta etmiş durumda.

Eğer bir başka banka gelip SVB’ı almazsa ve bu durumu çözmezse o zaman hemen hemen her banka bu risk altına girer. SVB kadar olmasa da bütün bankalar tahviller nedeniyle zararda. Diğer bankalara henüz olmayan şey bank-run dediğimiz durum.

Eğer SVB kurtarılmazsa bu durum her bankaya olur ve bankacılık sistemi çöker.

Bence Fed buna izin vermez. Ama nereye kadar uzaktan bakarlar bilemiyoruz.

Benim Bank of America’da ve Fidelity de param var.

Eğer SVB kurtarılmazsa paramı çekerim. Nereye koyarım bilmiyorum ama orada tutmam. SVB kurtarılmazsa herkes böyle düşünür.

Pazartesi piyasaya verilecek mesajlar çok önemli.

Burak Tamaç